Codziennie dokonujemy wyborów – w sklepie, w domu, w szkole. Decydujemy, co kupić, co wyrzucić, co naprawić, a co jeszcze wykorzystać. W świecie, w którym konsumpcja stała się nawykiem, coraz pilniejsza staje się edukacja ekologiczna – taka, która uczy odpowiedzialnych decyzji od najmłodszych lat.
Z takiego założenia wyszedł Międzygminny Związek Celowy z siedzibą we Włodawie, realizując projekt „EKO PRZESTRZENIE”, który stał się przestrzenią realnych działań, głębokiej refleksji i twórczej edukacji na temat wpływu codziennych wyborów na środowisko.
Projekt pokazał, że edukacja ekologiczna nie musi być teoretyczna – może być praktyczna, inspirująca i bliska codziennemu życiu dzieci i młodzieży oraz osób dorosłych. Wzięły w nim udział zarówno przedszkolaki, jak i uczniowie szkół podstawowych i ponadpodstawowych, ale także starsi mieszkańcy gmin zrzeszonych w Międzygminnym Związku Celowym z siedzibą we Włodawie. Wszystkich połączyło jedno: troska o przyszłość środowiska naturalnego.
Od teorii do praktyki – edukacja ekologiczna w działaniu
W ramach projektu uczestnicy pokazali, że potrafią łączyć wiedzę z praktyką i zrozumieniem. W Przedszkolu Integracyjnym oraz w Szkole Podstawowej nr 3 im. gen. F. Kleeberga we Włodawie zrealizowano szereg zajęć, które uczyły, że świadome wybory – takie jak ograniczenie zużycia plastiku, właściwa segregacja odpadów czy oszczędzanie wody – zaczynają się już w przedszkolnej sali i przy szkolnej ławce. Dzieci uczestniczyły w warsztatach kreatywnego wykorzystania odpadów oraz przygotowały ekoupominki, dowodząc, że świadome, odpowiedzialne wybory oraz recykling mogą iść w parze.
Szklana lekcja z Motwicy – recykling i eksperymenty
W Szkole Podstawowej w Motwicy uczniowie z zaangażowaniem przyjrzeli się znaczeniu recyklingu szkła. Własnoręcznie wykonali prezenty z okazji Dnia Babci i Dziadka, wykorzystując słoiki do stworzenia „mokrego lasu” oraz plastikowe nakrętki do kartek z życzeniami. Jednocześnie, z myślą o lepszym gospodarowaniu odpadami, wdrożono w szkole system segregacji z czytelnym oznaczeniem koszy, a całości towarzyszyły zajęcia edukacyjne o znaczeniu tych działań.
Uczniowie prowadzili też eksperyment porównujący działanie organicznego środka poprawiającego właściwości gleby pn. PIORUN-kompost na wzrost roślin – ucząc się poprzez obserwację i wyciąganie wniosków. Działania te zaowocowały nie tylko nową wiedzą, ale i realną zmianą postaw.
Kreatywność w duchu less waste – DK w Dubecznie
W Domu Kultury w Dubecznie, powstała wyjątkowa wystawa prac rękodzielniczych grupy „MOtanka”, wykonanych z materiałów recyklingowych i naturalnych. Była to lekcja o tym, że to, co niepotrzebne, może stać się piękne i inspirujące. Wystawę odwiedziło blisko 50 osób – od dzieci po seniorów – a działania edukacyjne w DK objęły także sadzenie żywych form ogrodowych z wikliny oraz krzewów owocowych przy placówce. Równolegle zorganizowano akcję sprzątania Dubeczna, w której uczestnicy zebrali aż 50 worków śmieci z terenów publicznych, pokazując, że odpowiedzialność zaczyna się lokalnie.
Szkoły, które uczą odpowiedzialności
Placówki z terenu gmin zrzeszonych w Związku włączając się w projekt, pokazały wachlarz różnorodnych inicjatyw ekologicznych, których nie sposób wymienić w jednym artykule, ale np.:
- Szkoła Podstawowa w Hannie: uczniowie wzięli udział w cyklu warsztatów o odpowiedzialnej konsumpcji oraz zorganizowali pokaz mody ekologicznej z wykorzystaniem surowców wtórnych. Dzieci pokazały, że moda może iść w parze z ekologią.
- Szkoła Podstawowa w Hańsku: zorganizowano warsztaty o niemarnowaniu jedzenia i planowaniu zakupów, dzięki którym uczniowie lepiej zrozumieli wpływ naszych koszyków zakupowych na środowisko. Przygotowano także plakaty edukacyjne.
- Szkoła Podstawowa w Sosnówce: uczniowie realizowali działania pod hasłem „Zamień plastik na trwałe rozwiązania” – tworzyli ozdoby i przydatne przedmioty z resztek materiałów i opakowań, rozwijając kreatywność i zmysł ekologiczny.
- Szkoła Podstawowa w Sławatyczach: działania edukacyjne połączono z projektowaniem domowych systemów segregacji, co pozwoliło dzieciom przełożyć wiedzę na praktykę. Uczniowie przygotowali także prezentacje multimedialne o tym, jak codzienne wybory konsumenckie wpływają na planetę.
- Szkoła Podstawowa w Starym Brusie: przeprowadzono cykl lekcji i warsztatów o wpływie śladu węglowego na klimat oraz przygotowywali ekologiczne karmniki dla ptaków, prowadzili ekologiczne gry o recyklingu i właściwej segregacji odpadów.
- ZSZ nr 1 i II LO we Włodawie uczniowie tworzyli ekologiczne instalacje i dekoracje z odpadów, w tym napis „MODRZAK” z puszek czy kwiat z zużytych baterii. Przygotowali prezentacje, happeningi oraz przedstawienie na temat selektywnej zbiórki. Odbył się też konkurs na plakat promujący ekologiczne wybory.
Wychowywać wrażliwego konsumenta – to wychowywać odpowiedzialnego obywatela
Poprzez projekt „EKO PRZESTRZENIE”, zrealizowany dzięki wsparciu Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej oraz Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Lublinie, udało się nie tylko przekazać wiedzę – ale zaszczepić postawy, które będą procentować przez lata. Dzięki zaangażowaniu poszczególnych placówek takich jak szkoły, przedszkole, dom kultury, ale także lokalnej społeczności, projekt osiągnął znacznie więcej niż zakładano – wywołał lokalne ekoprzebudzenie.
To ważne, bo młody człowiek, który dziś nauczy się, że nie warto kupować na zapas, że ubrania można wymieniać zamiast wyrzucać – jutro jako dorosły konsument będzie podejmował mądre, świadome decyzje. A to właśnie świadome decyzje konsumenckie są dziś jedną z najpotężniejszych sił wpływających na stan środowiska.
Nie chodzi o wielkie deklaracje – chodzi o codzienne wybory:
Czy potrzebuję tej rzeczy?
Czy mogę coś naprawić zamiast kupować nowe?
Czy segreguję odpady tak, jak trzeba?
Czy moje działania zostawiają ślad przyjazny planecie?
Międzygminny Związek Celowy – lider odpowiedzialnych działań
Międzygminny Związek Celowy z siedzibą we Włodawie z dumą wspiera takie inicjatywy, bo wierzy, że edukacja ekologiczna nie jest dodatkiem do systemu – jest jednym z jego fundamentów. Związek od lat prowadzi szeroko zakrojone działania edukacyjne w przedszkolach, szkołach, świetlicach i podczas wydarzeń plenerowych. Projekt „EKO PRZESTRZENIE” jest kolejnym dowodem na to, że budowanie postaw ekologicznych ma sens, gdy odbywa się w sposób angażujący, praktyczny i bliski codzienności.
Dzięki wspólnemu wysiłkowi udało się stworzyć społeczność odpowiedzialnych młodych ludzi, którzy wiedzą, że troska o środowisko nie zaczyna się „gdzieś daleko” – tylko tu i teraz, od nas samych.
Dziękujemy i… działajmy dalej!
Dziękujemy wszystkim placówkom oświatowym i kulturalnym, które tak aktywnie włączyły się w realizację projektu – za otwartość, zaangażowanie i twórcze podejście. Szczególne wyrazy uznania kierujemy do dzieci, młodzieży, nauczycieli i wychowawców, ale także rodzicom, dziadkom – to dzięki Wam ekologia przestała być teorią, a stała się codzienną praktyką.
Wasza energia, kreatywność i zapał do działania są dowodem na to, że zmiany zaczynają się lokalnie – od jednej szkoły, jednej klasy, jednego pomysłu.
Niech ta wspólna przygoda z ekologiczną edukacją nie kończy się wraz z projektem. Nie przestawajcie zadawać pytań, szukać lepszych rozwiązań, uczyć innych i działać z myślą o środowisku.
Bo każde „NIE” dla plastiku, każdy przemyślany zakup, każda edukacyjna rozmowa to krok ku czystszemu jutru. A tych kroków – z Waszą pomocą – będzie coraz więcej.
Razem możemy więcej. Dziękujemy i do zobaczenia w kolejnych zielonych działaniach!
MZC Włodawa